taniel varujan ne demek?

Taniel Varujan veya Çubukkâryan (, ), Sivas doğumlu Osmanlı Ermenisi yazar ve şair. Ermeni Kırımı sırasında tutuklandı ve işkence görerek öldürüldü. Sadece 31 yaşında olmasına rağmen 26 Ağustos 1915'te kendisi, çocukları ve bütün ailesi kesilerek öldürüldü.

Yaşamı ve ölümü

Taniel Çabukkâryan 20 Nisan 1884 senesinde, dört çocuklu bir ailenin ilk çocuğu olarak Sivas Vilayeti'nin Periknik köyünde (bugünkü Çayboyu, Merkez) doğdu. Annesinin adı Takuhi Bağdigyan, babasının adı ise Krikor Çabukkâryan’dır. Kardeşlerinin adları Vahan (1900), Arşag ve Bedrus’dur (1908). Taniel Varujan 1896-1898 yıllarında Venedik Mıhitarist Rahipleri’nin Beyoğlu Sakızağacı’ndaki okulunda okuduktan sonra, 1908-1902 yıllarında Mıhitaryanların Kadıköy Moda’daki yatılı okulunda eğitim görür. Mıhitarist rahiplerin, özellikle Moda okulunun müdürü Peder Arisdages Kaskandilyan’ın yeteneğini fark etmesi sayesinde, 1902’de Venedik’teki Murat-Rafaelyan Koleji’ne gönderilir. Keşfedilen yeteneği sayesinde Varujan Venedik’te koleji, Belçika’da da üniversiteyi okuyacaktır. Buradaki eğitimini tamamladıktan sonra ve Hamidiye katliamları'nda sağ kaldıktan sonra Çabukkâryan, 1905 yılında Belçika’nın Gent şehrindeki Gent Üniversitesi’ne yollanır. Siyaset bilimi, edebiyat, felsefe, sosyoloji ve ekonomi eğitimi alır. Bilhassa pastoral şiirler yazmakla uğraşıyordu. Bir defasında, en çalkantılı günlerde, yeni yazdığı birkaç köy sonesini millete okumuştu; bunca felaket içinde ruhunu böyle parlak ve temiz tutup derin bir huzurla şiirler yazabilmesi karşısında hayranlıklarını ve şaşkınlıklarını dile getirmeden edemezlerdi. O ise, bu huzurlu halinin, Ermenileri güzel bir geleceğin beklediğine duyduğu inançtan kaynaklandığını söyledi.

1909 yılında üniversiteyi bitirir ve memleketi Sivas/Pırknik’e döner ve 1909-1911 yılları arasında Sivas Aramyan Okulu’nda, 1911-1912’de de Tokat’ta öğretmenlik yapar. Varujan’ın kendi memleketine dönerek öğretmenlik yapması, modernleşmenin yaygınlaşmasını gösteren önemli bir kriterdir; İstanbul’a Tokat’ta çalıştıktan sonra gidecektir. 1910 yılında, Tokat’ta Araksi Taşçıyan’la (1892-1967) evlenir. Vahan Altıparmak ve Nesim Ovadya İzrail’e göre bir aşk evliliğidir bu. Taniel ile Arksi çiftinin üç çocuğu olur; oğulları Hayk ve Armen ile kızları Veronika. Taniel Varujan 1912 yılında İstanbul’a gelir ve Beyoğlu’ndaki Lusavoriçyan Ermeni Katolik Okulu’nun müdürlüğüne atanır. Aynı zamanda üç farklı okulda da dersler verir. Bu görevini tutuklanacağı 1915 yılına kadar devam ettirecektir. Varujan anadili dışında İtalyanca, Fransızca, Latince ve klasik Ermenice konuşuyordu.

Bir görgü tanığına göre Varujan'ın, Rupen Sevag'ın (başka bir Ermeni yazar, doktor) ve üç diğer kişinin işkence gördüğü anlatılır.1 Varujan tutuklandı ve hapsedildi, onlar bir köye gönderdiliğini söylendi. Yolda, silah taşıyan beş tane polis, konvoyu durdurdu. Tutuklananlari soymaktan sonra, bazıları ormana götürüldü. Onları ormanda götürdükden sonra, onlar, mahkûmların saldırıya hepsi tamamen çıplak olana kadar giysilerini çıkardıldı. Sonra onları ağaçlara tek tek bağlı ve bıçak ile yavaş yavaş onları kesmeye başladılar. Onların çığlıkları uzun mesafeden duyuldu. Ölenler arasında Taniel Varujan’ın annesi, babası, 7 yaşındaki kardeşi Arşak da bulunmaktaydı.2

Eserleri

  • Le chant du pain (Marsilya: Editions Parentheses, 1990.
  • Il canto del pane (Milano: Edizioni Angelo Guerini e Associati, 1992).
  • Artsivneru karavane (Erivan: "Hayastan" Hratarakchutyun, 1969).3

Hakkında yazılanlar

Kaynakça

Orijinal kaynak: taniel varujan. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler